آهنگري روشي است كه در آن از خاصيت چكش خواري فلزات چكش خوار استفاده شده و آنها را با ضــربات چكش و پتك در آهنگري دســتي و ماشــيني با فشــار پرس در آهنگري پرسي در حالت هاي سرد يا گرم به فرم مطلوب درمي آورند. نمونه محصولات فورجينگ ميخ، سوزن، ساچمه، بلبرينگ، قلم ماشين تراش و سوئيچ اتومبيل و قطعه خام چرخ دنده و ميل لنگ و شـــاتون و بال هواپيما اســـت. آهنگري در حالت سرد سبب افزايش استحكام و شكنندگي آنها مي شود و قطعه اي كه در حالت گرم آهنگري مي شود از خواص فيزيكي و مكانيكي بهتر برخوردار است كه از آن جمله مقاومت بيشتر در مقابل ضربه و قابليت چكش خواري بيشتر و كاهش عيب هاي دروني است.

۱-۲-۸- تقسیم بندی آهنگری

از نقطه نظر بكارگيري قالب، فرآيند آهنگري به ســه روش باز، بســته همراه با پليســه و بسته بدون پليسه تقسيم بندي مي گردد:

الف) آهنگري به روش باز

اين نوع آهنگري، بين قالب هاي مسطح يا قالب هايي با اشكال بسيار ساده انجام مي شود.

موارد استفاده از اين روش عبارت اند از

1- در شرايطي كه قطعه مورد نظر بسيار بزرگ باشد.

2- تعداد قطعات توليدي بسيار كم باشد.

ب) آهنگري به روش بسته با پليسه

در اين روش، اغلب قالب بصــورت دو تكه بوده كه در انتهاي كار يك حجم بســته اي را تشكيل مي دهند. لذا، نيروي فشاري بر تمام نقاط اعمال مي گردد. در هنگام بسته شدن قالب، يك پليسه در خط جدايش دو قالب به وجود مي آيد تا از پر شدن قالب اطمينان حاصل گردد. موارد استفاده از اين نوع آهنگري عبارت اند از:

1- براي توليد قطعات نه چندان بزرگ

2- براي توليد قطعات به تعداد زياد

3- براي توليد قطعات با اشكال نسبتاً پيچيده

4- براي توليد قطعات با دقت ابعادي بهتر و كاهش ماشينكاري

مراحل آهنگري به روش بسته با پليسه

ج) آهنگري به روش بسته بدون پليسه (سرريز)

در اين روش، نيروي فشاري بر تمام نقاط اعمال مي گردد. هيچگونه پليسه اي در درزهاي قالب به وجود نمي آيد. به علت بسته بودن قالب، محاسبات ابعادي و حجم دقيق بيلت در اين نوع قالب از اهميت بســـيار زيادي برخوردار اســـت. موارد اســـتفاده از اين نوع آهنگري عبارت اند از:

1- براي حداكثر استفاده از ماده و حذف دورريز

2- براي توليد قطعات باضخامت كم در تيغه ها و فلنج ها

3- براي توليد قطعات با دقت ابعادي بسيار بالا و كاهش يا حذف ماشينكاري

۲-۲-۸- تجهیزات آهنگری

ازجمله تجهيزاتي كه در آهنگري مورد استفاده قرار مي گيرند، تجهيزات زير است:

پتك ها

پتك هايي كه در آهنگري مورد استفاده قرار مي گيرند انواع مختلفي دارند. پتك ها ممكن است فنري (معمولاً براي قطعات كوچك) يا اينكه با بخار پر فشار و با هواي فشرده (در پرس هاي پنوماتيك يا بادي) باشند.

پرس ها

پرس هاي آهنگري ميتوانند هیدروليكي باشـــند يا با مكانيزم هايي نظير لنگ كار (مكانيكي) كار كنند و يا پيچي و يا داراي مكانيزم اصطكاكي باشند. تفاوت اصلي بين پتك ها و پرس ها در اين اســت كه پرس فشــار خيلي آرامي روي قطعه اعمال مي كند، در حاليكه پتك و چكش ضربه وارد مي كنند. پرس هاي هيدروليكي اساس كار گشان بر اساس قانون پاسگال است بدين ترتيب كه هرگاه فشاري به سطح معين از يك سيال وارد شود، عيناً به تمام سطوح آن سيال منتقل مي شود. اين پرس ها در ظرفيت هاي كم تا زياد ساخته مي شوند.

برخي از مزايا و معايب به شرح زير مي باشند:

الف) چند مزيت آهنگري

1) صرفه جويي در مواد اوليه

2) تغيير فرم الياف

3) توزيع ناخالصي ها در قطعه

4) افزايش استحكام قطعه

5) تبديل كريستال هاي درشت به ريز

6) دقت ابعادي خوب

7) سطوح صاف و صيقلي در مقايسه با برخي ريخته گري ها

ب) چند عيب

1ـ مخارج سنگين تجهيزات لازم و هزينه نگهداري آن

2 ـ مشكل شدن عمليات بعدي مثل تراشكاري بر روي قطعه، آنگاه كه مقاومت قطعه در مقابل تغيير شكل زياد مي شود.

[۱]Forging