انواع موتور های الکتریکی - موتور های AC

مقدمه

در پست قبلی درباره موتور های DC صحبت کردیم. حال میخواهیم درباره ی نوع دیگر این موتورها یعنی موتور های AC به توضیح بپردازیم.

موتور های AC

1) موتور های آسنکرون

موتور آسنکرون در واقع موتوری است که بیشترین کاربرد را در مصارف سنگین مثل کارگاههای صنعتی و مصارف سبک مانند لوازم خانگی دارد. اولین الکتروموتور آسنکرون توسط نيکولا تسلا درسال 1883 ساخته شد.

آسنکرون ها از دو قسمت تشکیل شده است یک قسمت استاتور و دیگری روتور که وجه تمایز این نوع از الکتروموتور ها درتفاوت سرعت روتور با استاتور میباشد آسنکرون از یک جریان برق متناوب استفاده میکنند.

طرز کار

ایجاد یک میدان مغناطیسی دوار میباشد که بوسیله سیم پیچ های درون استاتور تولید میشود. میدان مغناطیسی ایجاد شده بر روتور اثر گذاشته که روتور دارای محور انتقال حرکت میباشد و در آن خاصیت مغناطیسی تولید میشود که موجب تولید قطب های مغناطیسی هم نام و غیر هم نام و عمل جذب و دفع میشود و در نهایت موجب حرکت چرخشی موتور میشود. موتور آسنکرون انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل میکند

این موتور ها به طور کلی به دو گروه تقسیم می شوند :

الف) موتور های آسنکرون با روتور سیم پیچی شده یا اسلیپ رینگ
ب) موتور های آسنکرون با روتور قفس سنجابی

ویژگی های موتور های آسنکرون :

ساختمان ساده و قطعات کم
توانایی تحمل فشار و بار زیاد
حفظ سرعت چرخش حتی در شرایط بار سنگین
استارت و نگهداری ساده

از معایب این نوع از الکتروموتور ها میتوان به نیاز به استارتر برای راه اندازی اشاره نمود.

در این موتور سرعت چرخش روتور با سرعت چرخش استاتور برابر نيست ، این برابر نبون سرعت موجب ایجاد اندکی لغزش میشود.

کاربرد های موتور های آسنکرون

جهت ایجاد قدرت های کم که عمدتا به صورت تک فاز هستند و در مصارف خانگی مانند موتورهای کولر و لباسشوئی و و یخچال و غیره می باشد .

در مصارف صنعتی که نیاز به قدرت بیشتری هست که به صورت ۳ فاز میباشند مانند کارگاه های صنعتی و بالابر ها و ….کاربرد دارند.

از موتور های آسنکرون روتور سیم پیچی شده در مواقعی که قدرت زیادی نیاز داشته باشید و یا در مواقعی که در هنگام راه اندازی نیاز به گشتاور بالایی داشته باشید می توانید استفاده کنید.

در انتها لازم است بیان شود که با اضافه کردن بار در موتور های آسنکرون سیم پیچی شده ممکن است سرعت موتور تا 50 درصد کاهش پیدا کند.

2) موتور های سنکرون

موتور های القایی سنکرون(غیر همزمان)

موتور سنکرون نوعی موتور AC است که صرف نظر از تغییرات بار مکانیکی روی روتور، همواره با سرعت ثابتی می چرخد. موتورهای سنکرون براساس نوع روتور مورد استفاده، انواع مختلفی دارند مانند: روتور با تحریک DC ، روتور رلکتانسی و روتور هیسترزیس. هر کدام از این سه نوع می توانند استاتور سه فاز، تکفاز با سیم پیچی مناسب برای اتصال به منبع سه فاز و یا تکفاز داشته باشند. موتورهای سنکرون تک فاز می توانند از نوع راه انداز مقاومتی، راه انداز خازنی، موتور با خازن دائمی و یا دارای قطب چاکدار باشند. موتور سنکرون مغناطیس دائم یکی دیگر از انواع موتورهای سنکرون است.

در تصویر زیر یک موتور سه فاز سنکرون را مشاهده می کنید.

کاربرد موتورهای سنکرون

از موتورهای سنکرون (بزرگ) اغلب برای توان های چندین اسب بخار استفاده می شود. پمپ ها،کمپرسورها و دیگر تجهیزات صنعتی بزرگ اغلب توسط موتورهای سنکرون کم سرعت با توان های نامی در حدود hp ۲۰۰۰ به کار انداخته می شوند. مزیت عمده این موتورها ضریب توان بالا یا پیش از آن ها است، که باعث خنثی شدن جریان پس فاز کشیده شده توسط کلیه موتورهای القایی صنعتی می شود.

از طرف دیگر از موتورهای سنکرون با تحریک dc کوچک و توان های کمتر از hp 1، برخی اوقات در انواع معینی از درایوهای دقیق استفاده می شود. از جمله این کاربردها می توان برخی زمینه های قدیمی تلویزیون، تجهیزات رادار و یا درایوهای نواری را ذکر کرد. به طور کلی نسبت توان به حجم این موتورهای سنکرون در مقایسه با انواع سنکرون دیگر بیشتر است، از طرفی قیمت آن ها نیز بیشتر است.

به طور کلی از این موتور در صنایع بزرگ استفاده میشود و ویژگی برجسته این موتور سرعت ثابت چرخش و توان بالای آن است.

در تصویر زیرنمایی از موتور سنکرون سه فاز دو پل قطب برجسته را مشاهده می کنید.