لولهکشی گاز
یکی از بخش های مهم در هر ساختمان چه مسکونی و چه صنعتی داشتن گاز طبیعی جهت تامین گرمایش و … است. در ادامه بررسی
بعد از انجام و پایان دیوارچینی در اجرای ساختمان (مسکونی) و قبل از شروع گچ و خاک، باید اقدامات مربوط به تشکیل پرونده جهت لولهکشی گاز طبیعی صورت بگیرد.
پیمانکار (مجری لولهکشی گاز) باید از اتحادیه تاسیسات مکانیکی شهر، جواز کسب داشته باشد. سازمان نظام مهندسی بهعنوان ناظر روی پروژه نظارت دارد. لازم به ذکر است که لیست پیمانکاران واجد شرایط و دارای پروانه کسب، هر دو ماه یکبار توسط اتحادیه تاسیسات مکانیکی به دفاتر نظام مهندسی ارسال میشود و مجریان و پیمانکاران لولهکشی گاز بر اساس این لیست، جهت اجرای کار (و حتی رتبهبندی) به نظام مهندسی معرفی میشوند.
مصالح کار را خودمان تهیه کنیم یا بهتر است که از پیمانکار بخواهیم مصالح را تأمین کند؟
بهتر است که مصالح را پیمانکار تامین کند و ما روی کیفیت مصالح نظارت داشته باشیم، زیرا:
الف) پیمانکار بهدلیل خرید مداوم و تجربه بیشتر، نه تنها قیمت رقابتیتری را در اختیار دارد، بلکه فروشندگان مطمئنتر و منصفتری را سراغ دارد.
ب) در صورت تهیه مصالح توسط ما، بهطور قطع بخشی از آن اضافه مانده و کاربری خاصی برای ما نخواهد داشت.
ج) مسئولیت خوب یا بد بودن مصالح از ما سلب میشود و در صورت بروز هر گونه مشکل فنی، پیمانکار نمیتواند مدعی شود که «مصالح مشکل داشته».
الف) جنس لولهها باید از نوع API (سپاهان یا سپنتا) باشند، در اکثر شهرها، لولهکشی گاز توکار اجرا میشود و لولهها زیر کار میروند و بعد از اتمام کار برای ما قابل مشاهده نیست؛ بنابراین نوع لولهها در هنگام تخلیه آنها سر ساختمان (قبل از نوارپیچی) باید توسط کارفرما بازرسی شوند.
ب) برای لولهکشی توکار، اتصالات گاز باید از نوع بدون درز باشند. (برای لولهکشی روکار میتوان از اتصالات درزدار استفاده کرد.)
ج) روی همه لولهها، شیر و اتصالات گاز باید “علامت کارخانه سازنده”، “کلمه گاز” و “استاندارد ساخت” بهصورت حک شده و یا رنگ غیرقابل پاکشدن نوشته شده باشد.
د) لوله گاز باید از جنس فولاد سیاه (بدون درز یا با درز) باشد.
ه) “نوار” و “پرایمر” برای استفاده در لولهها باید ساخت یک کارخانه باشند.
و) شیرهای گاز باید از نوع “ربع گرد توپکی” باشند.
الف) فشار گاز شهری در ساختمانهای مسکونی 1/4 پوند بر اینچ مربع است و محاسبات ایمنی و انتخاب پیمانکار نیز بر مبنای این فشار است.
ب) طولانیترین مسیر از خروجی رگلاتور گاز تا دورترین مصرفکننده گاز را برای تعیین قطر لوله لحاظ میکنند.
ج) قطر لوله گاز باید برای حداکثر مصرف تمام دستگاهها با هم کافی باشد.
د) لوله گاز هیچ واحدی نباید از واحد دیگر عبور کرده باشد، ولی عبور از قسمتهای مشترک ساختمان بلامانع است.
ه) لولههای گاز نباید از کانال کولر، دالان آسانسور و یا مسیر تهویه هوا عبور کنند.
و) اورلب نوارپیچی لوله ها 50 درصد از هر لایه نوار است؛ یعنی نیمی از هر لایه نوار روی لایه قبلی میآید.
ز) سرجوش و اتصالات توسط نوار مخصوصی نوارپیچی میشود.
ح) خم کردن لوله فقط با لوله خمکن، و نهایتا تا 90 درجه خم صورت میگیرد. چین خوردگی و ترک نباید در محل خم ایجاد شود.
ت) اتصالات جوشی بدون درز باید با دستگاه رکتیفایر DC جوش داده شوند.
ی) قبل از هر دستگاه گازسوز باید یک شیر نصب شود.
ک) شیر گاز نباید در فاصله نزدیکتر از 10 سانتی متر از جعبه فیوز و یا کلید برق نصب شود، اگر شیر گاز زیر جعبه فیوز قرار دارد، باید بیش از 50 سانتیمتر پایینتر از آن باشد.
ل) گازکشی برای روشنایی و شومینه، مورد تأیید اداره گاز شهری استان تهران نیست، ولی در صورت همکاری مهندس ناظر و تامین هوای مورد نیاز این مصرفکنندهها از بیرون از ساختمان، قابل اجرا خواهند بود.
م) وسایل گازسوز، خصوصا روشنایی (در صورت وجود)، نباید مقابل دریچه کانال کولر باشند.
ن) تمام وسایل گازسوز باید مجهز به ترموکوپل باشند تا در مواقع خاموشی شعله، جریان گاز قطع شود.
و) دیوار، کف و سقف محل استقرار وسایل گازسوز باید با مواد مقاوم در برابر حرارت ساخته شود.
در صورتیکه دود حاصل از سوخت گاز طبیعی بهدرستی از مجرای دودکش خارج نشود، وارد فضای اتاق شده و احتمال خفگی و مرگ را در پی خواهد داشت. واکنش زیر مربوط به سوخت کامل گاز متان است، ولی در صورتیکه اکسیژن کافی برای سوخت در مجاورت متان نباشد، گاز خطرناک CO نیز در دود حاصل وجود خواهد داشت.
سوخت گاز طبیعی
الف) لوله دودکش باید از ایمنترین و کوتاهترین مسیر عبور کند.
ب) مسیر لوله دودکش نباید از شناژ و تیرها عبور کند و نباید باعث کاهش مقاومت اجزاء سازه شود.
ج) حتی المقدور لوله دودکش نباید مسیر افقی طی کند ولی اگر به ناچار باید مسیر لوله عوض شود، میبایست از زانو 45 درجه استفاده گردد.
د) هر وسیله گازسوز باید مجهز به دودکش مجزا باشد.
ه) کلاهک دود کش باید به شکل H باشد.
پس از اتمام لولهکشی اطمینان از عدم نشت گاز به 3 روش زیر انجام میشود:
الف) پس از نصب کنتور، کلیه شیرهای گاز را بسته و شیر اصلی کنتور را باز میکنند، سپس عدد کنتور را با دقت یادداشت میکنند. پس از گذشت 15 دقیقه نباید عدد کنتور تغییری کند. تغییر در عدد کنتور به معنی نشت گاز در سیستم است.
ب) در صورتیکه بخواهیم صحت اجرای لولهکشی را بدون فشار گاز شهری بسنجیم، میتوانیم با فشار لوله آب به ارتفاع 250 میلیمتر این کار را انجام دهیم، که در صورت عدم نشت هوا از لولهها، نباید ارتفاع لوله آب کاهش یابد.
ج) برای تشخیص نشت در محلی از لوله، باید از کف صابون یا ریکا استفاده شود، نه شعله.
الف) محل نصب کنتور باید در معرض جریان هوا باشد.
ب) کنتور گاز باید حداقل 10 سانتیمتر با سیمکشی برق روکار، 1 متر با هر دستگاه دارای مشعل (شعله) و 50 سانتیمتر از کنتور برق فاصله داشته باشد.
دو نوع قیمت گذاری برای اجرای لولهکشی گاز وجود دارد:
الف) نرخ بر مبنای متر طول لولهکشی.
ب) نرخ بر مبنای تشخیص و محاسبات مجری (چکی)
در مورد قیمتگذاری نوع «ب»، صحبت زیادی نمیتوان کرد، ولی نوع «الف» شفافتر و منصفانهتر است و مبنای محاسبه، مسافت لولهکشی انجام شده از کنتور تا محل استقرار دستگاه مصرفکننده گاز شهری (پکیج، گاز آشپزخانه یا موتورخانه) در منازل است.
در مورد پرداخت باید این موضوع را مد نظر داشت که 10 درصد از مبلغ کل قرارداد، بابت حسن انجام کار، نزد کارفرما باقی میماند و پس از تحویل قطعی، و انتقال جریان گاز شهری به سیستم گازکشی، قابل پرداخت خواهد بود.
وظایف ناظر گاز
بر اساس توافقنامۀ بین سازمان نظام مهندسی و شرکت گاز مقرر گردید مهندسان ناظر تأسیسات مکانیکی پس از گذراندن دورههای فشرده، صلاحیت نظارت گاز اخذ نمایند و قبل از نصب انشعاب گاز استاندارد بودن شرایط مکان متقاضیِ دریافت انشعاب، از لحاظ لولهکشی گاز، دودکشها، دریچههای تبادل هوا و مواردی از این دست را کنترل و تأیید نمایند.
پس از اجرائی شدن توافقنامههای مذکور، مهندسان ناظر گاز که از سازمانهای نظام مهندسی صلاحیت خود را اخذ نموده، مسئولیت بازدید و مطابقت شرایط متقاضیان انشعاب گاز با استانداردهای مربوطه را بر عهده میگیرند. هم اکنون تقریباً در تمام نقاط کشور اخذ انشعاب و کنتور گاز منوط است به تأییدیه شرایط متقاضی توسط مهندس ناظر گاز که توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان معرفی شده است.
نکات بازرسی مهندسین ناظر گاز:
ناظر گاز باید کیفیت این موارد را کنترل نماید:
نکات ویژه جهت تاییدیه نقشههای گاز:
در نقشه گاز باید این موارد بهطور کامل و دقیق رسم شوند:
یکی از بخش های مهم در هر ساختمان چه مسکونی و چه صنعتی داشتن گاز طبیعی جهت تامین گرمایش و … است. در ادامه بررسی
در ادامه این پست، بخشی از نمونهپروزههایی را که نظارت آن برعهده شرکت مبتکران جوان پویا بوده است، مشاهده مینمایید.
سربرگ ستون #1 | سربرگ ستون #2 | سربرگ ستون #3 |
---|---|---|
ستون #1 | ستون #2 | ستون #3 |
ستون #1 | ستون #2 | ستون #3 |
مالک | کنتورها | کدپروژه | ردیف | |
حسین سعادتی | G4 :(2) | 252-0135430-002 | 1 | |
محمدامین صیادی وحدت | G4 :(1) | 252-0185376-001 | 2 | |
سیدمسعود سیدمیری | G4 :(1) | 252-0181432-001 | 3 | |
رضا نظری | G4 :(1) | 252-0185069-001 | 4 | |
یداله تقی زاده قمی | G4 :(1) | 252-0185068-001 | 5 | |
طوبی مکاری سعادتمند | G4 :(1) | 252-0185061-001 | 6 | |
محمد رضا ایل سعادتمند | G4 :(1) | 252-0185013-001 | 7 | |
محمدجواد ساده وندی | G4 :(1) | 252-0185033-001 | 8 | |
سکینه اروجی | G4 :(2) | 252-0185032-001 | 9 | |
مریم کارگرزاده | G4 :(1) | 252-0185010-001 | 10 | |
اسماعیل عرب خراسانی | G4 :(1) | 252-0185009-001 | 11 | |
سید حسین حسینی | G4 :(1) | 252-0185006-001 | 12 | |
محمدعلی قلی زاده | G4 :(1) | 252-0185005-001 | 13 | |
زهره ملائی رنانی | G4 :(1) | 252-0185004-001 | 14 | |
علی آقابیگی | G4 :(1) | 252-0184982-001 | 15 | |
ابوالفضل شفائی | G4 :(1) | 252-0184968-001 | 16 | |
هادی حاجی علی اکبری | G4 :(1) | 252-0184915-001 | 17 | |
رضا شهبازمومنی | G4 :(2) | 252-0184962-001 | 18 | |
سید ابراهیم پیغمبری | G4 :(1) | 252-0184966-001 | 19 | |
هادی حاجی علی اکبری | G4 :(1) | 252-0184916-001 | 20 | |
قاسم اسدی | G4 :(1) | 252-0184933-001 | 21 | |
لیلا امینی | G4 :(1) | 252-0184815-001 | 22 | |
مجتبی ابوالحسنی | G4 :(1) | 252-0184822-001 | 23 | |
ناصر صفری | G4 :(2) | 252-0184939-001 | 24 | |
امیر حسین بابایی | G10 :(1) | 252-0184814-001 | 25 | |
علی چرم کار | G4 :(1) | 252-0184911-001 | 26 | |
مسعود دلیجه | G4 :(1) | 252-0184871-001 | 27 | |
مصطفی یحیوی صدر | G4 :(1) | 252-0184922-001 | 28 | |
اسماعیل رعیت زرقانی | G16 :(1) | 252-0184920-001 | 29 | |
غلامرضا پیرامون | G4 :(2) | 252-0178918-002 | 30 | |
محمد افشاری اسفید واجانی | G16 :(1) | 252-0184328-001 | 31 | |
محمد ینگی ملکی | G4 :(1) | 252-0183996-001 | 32 | |
مهدی نصری | G4 :(1) | 252-0110603-002 | 33 | |
سید حسین ابراهیمی غفار | G10 :(1) | 252-0183945-001 | 34 | |
قاسم محمد طاهری | G4 :(1) | 252-0183944-001 | 35 | |
محبوبه مستعلی | G4 :(1) | 252-0183942-001 | 36 | |
محرم ایمان پور | G4 :(2) | 251-0144532-001 | 37 | |
ابوالفضل سیفی | G4 :(2) | 251-0181568-001 | 38 | |
محمدجواد جهانگیر | G4 :(1) | 252-0158936-002 | 39 | |
سید محمد موسوی البرزی | G4 :(1) | 252-0181744-001 | 40 | |
حمید رضا کاظمی | G10 :(1) | 252-0182001-001 | 41 | |
علی عزتی | G4 :(1) | 252-0181780-001 | 42 | |
مجید قاسمی | G16 :(1) | 252-0181746-001 | 43 | |
خلیل سیفی | G4 :(1) | 252-0181517-001 | 44 | |
احمد محمدی | G4 :(1) | 252-0181710-001 | 45 | |
تقی نوحی زاده | G6 :(1) | 252-0181488-001 | 46 | |
علی اکبر عسگری | G4 :(1) | 252-0181483-001 | 47 | |
ناصر سخائی | G6 :(1) | 252-0181482-001 | 48 | |
محسن احمدی بهرمی | G4 :(1) | 252-0181478-001 | 49 | |
عباس کریمی عرب | G2.5 :(2) – G4 :(1) | 252-0181474-001 | 50 | |
حمید یگانه چهار طاق | G4 :(1) | 252-0181451-001 | 51 | |
مهدی سلطانی سعادتی | G4 :(1) | 252-0181446-001 | 52 | |
رضا حسینی | G4 :(1) | 252-0181445-001 | 53 | |
احمد پوراعتماد | G4 :(1) | 252-0181399-001 | 54 | |
مهدی باقری قمی | G4 :(1) | 252-0181414-001 | 55 | |
مجید فعله گری | G4 :(1) | 252-0181429-001 | 56 | |
اعظم داروغه حسینی | G4 :(1) | 252-0181422-001 | 57 | |
خدیجه جمالی کلکو | G4 :(1) | 252-0110411-002 | 58 | |
زهره سعادتمندان | G4 :(1) | 252-0180525-001 | 59 | |
عباس بالابلند | G4 :(1) | 252-0180149-001 | 60 | |
محسن مجدد | G4 :(1) | 252-0180173-001 | 61 | |
علی لک | G4 :(1) | 252-0180157-001 | 62 | |
سعید خانی | G4 :(2) | 252-0180104-001 | 63 | |
G10 :(1) | 252-0179891-001 | 64 | ||
زهرا بنکشی | G4 :(1) | 252-0179963-001 | 65 | |
رقیه امینی | G4 :(1) | 252-0179745-001 | 66 | |
محمدرضا حمامی موقاری | G4 :(1) | 252-0179302-001 | 67 | |
علی اصفهانی | G4 :(1) | 252-0178981-001 | 68 | |
سید محمد هاشمی ریزی | G6 :(1) | 252-0178987-001 | 69 | |
یوسف اسلامی قوزلو | G4 :(1) | 252-0178980-001 | 70 | |
مجتبی بشری | G4 :(1) | 252-0178955-001 | 71 |