برای کنترل عملیات ماشین کاری در ماشین های کنترل عددی کامپیوتری پارامترهای موقعیت، سرعت و نیرو اندازه گیری می شوند. موقعیت توسط انکودرها، سرعت توسط تاکومترها یا انکودرها و نیرو توسط سلول های بار¹ اندازه گیری می شوند. پارامترهای موقعیت و سرعت لبه برنده، ابزار را کنترل می کنند و نیرو شرایط براده برداری را مشخص می کند. سنسورهای موقعیت دیجیتالی در سه نوع انکودر² زاویه ای، انکودر چرخشی و انکودر خطی ساخته می شوند و انکودرها معمولاً دریکی از سه محل زیر نصب می شوند:
1- انتهای محور موتور
2- انتهای محور پیچ ساچمه ای
3- میز ماشین
اندازه گیری در ماشین های کنترل عددی کامپیوتری بسته به محل نصب انکودرها به دو نوع کلی تقسیم می شوند:
• اندازه گیری مستقیم فاصله
• اندازه گیری غیرمستقیم فاصله
الف) اندازه گیری مستقیم
در روش اندازه گیری مستقیم، انکودر خطی (خط کش های دیجیتالی) مستقیماً بر روی میز ماشین یا کشویی نصب می شود و فاصله بهطور مستقیم از طریق شمارش خطوط تیره بهدست می آید. لقی محورها و نامیزانی موتورها و یاتاقان ها بر روی نتایج اندازه گیری اثر ندارد، درنتیجه این نوع اندازه¬گیری از دقت بالایی برخوردار می باشد.
طرحواره ای از اندازه گیری مستقیم
ب) اندازه گیری غیرمستقیم
در اندازه گیری غیرمستقیم انکودرهای زاویه ای یا چرخشی در انتهای محور با انتهای پیچ ساچمه ای نصب می شوند. در این روش، اندازه گیری از طریق تبدیل میزان جابجایی میز یا کشویی به یک کمیت فیزیکی دیگر یعنی زاویه ای یا چرخشی و تبدیل آن به پالس های الکتریکی صورت می گیرد. لقی محورها و نامیزانی موتورها و یاتاقان ها بر روی نتایج اندازه گیری از دقت بالایی برخوردار نمی باشد.
روش اندازه گیری
اندازه گیری علاوه بر تقسیم بندی ازلحاظ مکان استفاده از انکودرها (مستقیم و غیرمستقیم)، شبکه بندی خطوط نیز به دو نوع مطلق و افزایشی تقسیم می شوند:
1- اندازه گیری مطلق
2- اندازه گیری افزایشی (نسبی)
[1]Load Cells
[2]Encoders